TPM (Toplam Verimli Bakım) OEE (Genel Ekipman Verimliliği)
TPM ve OEE nedir?
TPM (Total Productive Maintenance): Toplam Üretken Bakım
Toplam üretken bakım, üretim ve hizmet süreçlerinde, tüm çalışanların katılımı ile, otonom bakımı öngören, arıza giderme değil önleme yaklaşımını benimseyen, makine ve ekipman etkinliğini en üst düzeye getiren bir bakım yönetimi yaklaşımıdır.
OEE (Overall Equipment Effectiveness) / Genel Ekipman Etkinliği
Genel Ekipman Etkinliği, bütün ekipmanların ne ölçüde kullanıldığına işaret eden, üretimde kullanılan makinelerin duruşlarını, performanslarını ve kalite kayıplarını ölçmek için geliştirilmiş bir TPM hesabıdır.
OEE hesaplama formülü şöyledir:
OEE = % Kullanılabilirlik x % Performans x % Kalite
Kullanılabilirlik Oranı [%]: Ekipmana ait arıza, ayarlamadan kaynaklanan duruş süresi ve benzeri sebeplerden kaynaklanan kullanılabilirlik miktarını gösterir.
Performans Oranı [%]: Çalışma hızlarında tasarımla belirlenmiş hızlara göre düşüşleri ve birkaç saniyelik duruşları hesap eder.
Kalite Oranı [%]: Toplam işlenen parçaların ıskarta ve yeniden işlem kayıplarının yüzdesidir.
TPM nasıl uygulanır?
- TPM uygulamasını tanıtacak üst yönetim kararları resmi ve yazılı duyuru ile açıklanır.
- TPM tanıtım ve eğitim faaliyetleri başlar.
- TPM yürütme organizasyonu oluşturulur.
- Mevcut durumları izleyip, hedef ve sonuçları belirleyerek TPM politika ve hedefleri oluşturulur.
- TPM uygulamasının geliştirilmesi için detaylı uygulama planı hazırlanır.
- Müşteriler ve ilgili şirketler davet edilerek TPM başlatılır.
- Odaklanmış iyileştirmeler, otonom bakım, planlı bakım ve eğitim gibi üretim verimliliğini arttırıcı sistemler oluşturulur.
- Otonom bakım programı geliştirilir. Otonom bakım adımları hayata geçirilir. Bu adımlar;
1.İlk temizlik
2.Problemlerin kaynağına karşıt tedbirler
3.Temizlik ve yağlama standartları
4.Genel denetim
5.Otonom denetim
6.Organizasyon ve düzen
7.Tam otonom bakımdır. - Bakım departmanı için çizelgeli bakım programı geliştirilir.
- İşletme ve bakım yeteneklerini arttırmak için eğitimler verilir.
- Erken teçhizat yönetim programı geliştirilir.
- TPM sürekliliğini sağlamak ve mükemmelleştirmek için sistemlerin kurulur.
Katılımcılara katkısı nedir?
- Katılımcılar kullanılabilirlik oranına direkt olarak etki eden arızalar ve duruşlar sonucunda yaşanan kayıp sürelerin kısaltılmasına yönelik doğru bakım sistemini kurmayı öğrenir
- Katılımcılar iş emri sistemini analiz ederek, doğru verilerle OEE hesabının ne şekilde yapılması gerektiğini tatbik edebilir.
Firmalara çıktısı nedir?
- Bakım personelinin yetkinlikleri daha iyi kullanılır. Otonom bakım ile operatör yetkinlikleri artırılır.
- OEE hesabı üzerinden makine çalışma süresindeki duruş kayıpları ve makine çalışma hızındaki kayıpları ortadan kaldırmaya yönelik adımlar atılır.
- Makinelerin kondisyonları iyileştirilir, korunur, ömrü uzatılır ve arızalar azalır.